Premies, rijksbijdragen en BIKK

Onderzoeksdoel en vraagstelling

Een literatuurstudie naar de historische ontwikkeling van financiële stromen in de volksverzekeringen. Bij de invoering van de verschillende volksverzekeringen zijn ooit principiële keuzes gemaakt voor de wijze van financiering. Nadien zijn er echter diverse aanpassingen geweest in het financieringsstelsel. Welke afwegingen lagen ten grondslag aan de wijzigingen die hebben plaatsgevonden in de financiering van de volksverzekeringen?

Samenvatting en conclusie

Bij alle vier de volksverzekeringen AOW, Anw, AKW en AWBZ vindt de huidige financiering op heel andere wijze plaats dan de oorspronkelijke financiering: het aandeel van premies is gedaald en het aandeel van rijksbijdragen is sterk gestegen. Wijzigingen in de hoogte van premies en rijksbijdragen volgen meestal op wijzigingen in de uitkeringsvoorwaarden. Veranderingen in de wijze van financiering van de volksverzekeringen worden vooral ingegeven door inkomenspolitiek en soms door belastingvereenvoudiging. De fondspositie lijkt juist geen grote invloed te hebben op de financiering. Verder valt op dat, op de premiemaximering na, er geen maatregelen in de financiering van de AOW ingevoerd zijn vanwege de vergrijzing. Dit ondanks dat in de discussie bij de invoering van de AOW de vergrijzing al als nadeel van het omslagstelsel is genoemd.