Onderzoek evaluatie WIA

De WIA is te beschouwen als het sluitstuk van een ontwikkeling in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid waarbij de mogelijkheden in plaats van de beperkingen centraal staan en waarbij werk boven uitkering gaat.

Onderzoeksdoel en vraagstelling

Kernvraag voor de evaluatie van de WIA is in welke mate de ingezette systeem- en beleidswijziging bijdraagt aan het hoofddoel, werk en inkomen naar arbeidsvermogen. De activering van arbeidsgeschikten en re-integratie naar werk is afgestemd op wat de arbeidsgeschikte nog kan met inachtneming van zijn beperkingen. Ook de inkomensondersteuning in de WIA is afgestemd op de mate waarin de uitkeringsgerechtigde arbeidsvermogen heeft.

Samenvatting en conclusie

De WIA is te beschouwen als het sluitstuk van een ontwikkeling in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid waarbij de mogelijkheden in plaats van de beperkingen centraal staan en waarbij werk boven uitkering gaat. De OECD geeft in een internationale vergelijking aan dat Nederland met deze her vormingen voorop loopt in Europa en zich ontwikkeld heeft van een ziek land met de Dutch Disease naar een voorbeeldland voor anderen. Ook het CBS geeft in de “Nederlandse economie 2009” aan dat de afname van verzuim en arbeidsongeschiktheid samenhangen met de set veranderende wetgeving op dit terrein, waaronder de WIA. Een analyse van het effect van vier verschillende maatregelen (premiedifferentiatie, poortwachter, aangepast schattingsbesluit, WIA) op de instroomkans in de WAO/WIA laat zien dat tussen 1999 en 2009 de instroomkans met 71% is afgenomen, waarvan twee derde samenhangt met maatregelen van voor de WIA en een derde met de WIA zelf. Deze evaluatiestudie beoogt vier vragen te beantwoorden. In hoeverre heeft de Wet WIA zich vertaald in een vermindering van de instroom in de arbeidsongeschiktheidsregelingen? In hoeverre heeft de Wet WIA bevorderd dat personen na instroom in de Wet WIA blijven of gaan werken naar vermogen (werkbehoud of werkhervatting) en tot welke uitkeringsniveaus leiden de verschillende posities in de Wet WIA? Hoe wordt de Wet WIA ervaren door cliënten (werkgevers, werknemers en uitkeringsgerechtigden)? Hoe verloopt de uitvoering van de Wet WIA? Bij de beantwoording van deze vragen is er afzonderlijke aandacht voor de drie groepen in de WIA: 35-minners, WGA-gerechtigden en IVA-gerechtigden.