Leren Re-integreren (oratie)

Samenvatting en conclusie

De re-integratie van werklozen en arbeidsongeschikten richt zich vooral op cliënten die bij voorbaat al een hogere kans op werk hebben. Zo richten klantmanagers van gemeenten vooral hun aandacht op bijstandscliënten die nog maar kort een uitkering ontvangen. De geringere aandacht voor langdurige uitkeringen is vreemd, omdat de potentiële uitkeringsbesparingen juist voor deze groep hoog zijn. Als we kijken naar de arbeidsongeschikte werknemers, dan geldt een soortgelijk verhaal. Werkgevers spannen zich wel in om zieke werknemers snel weer aan het werk te krijgen, maar re-integratie valt stil als werknemers (deels) arbeidsongeschikt worden verklaard.
Ook dit is opmerkelijk, omdat werkgevers voor de kosten opdraaien van de eerste tien uitkeringsjaren bij arbeidsongeschiktheid. Hier kan dus op worden bespaard. Kennelijk hebben werkgevers - net als gemeenten - een (te) korte tijdshorizon om de baten van uitkeringsbesparingen te overzien. Koning pleit er voor dat klantmanagers en werkgevers bewuster beslissingen nemen bij de inzet van re-integratie. Dit geldt in de eerste plaats voor de vraag welk re-integratie-instrument, zoals scholing of bemiddeling, je voor welk type werkzoekenden inzet - met 'niets doen' ook als uitdrukkelijke mogelijkheid. Vooral bij deze vraag is nog een flinke slag te slaan door wetenschappelijke kennis toe te passen bij het uitvoeren van beleid. 
Daarnaast is een wereld te winnen in het effectiever maken van re-integratie. Dit geldt voor de beslissing re-integratie uit te besteden, welk re-integratiebedrijf dan te kiezen en hoe re-integratiebedrijven een contract krijgen. 
Op al die onderdelen handelen klantmanagers vaak nog zonder gebruik te maken van opgedane kennis. Door het samenvoegen en analyseren van gegevens over re-integratiebedrijven, aanbestedingsinformatie en plaatsingsresultaten bewijzen deze stappen bij het uitvoeren hun werking.