Wat maakt oudere werknemers aantrekkelijk?

Samenvatting en conclusie

Oudere werknemers lijken voor werkgevers onaantrekkelijk te zijn. Dit rapport onderzoekt de redenen waarom oudere werknemers onaantrekkelijk zouden zijn voor werkgevers, evenals de effectiviteit van maatregelen om ze aantrekkelijker te maken. Er is specifiek gekeken naar maatregelen uit het zogenaamde vitaliteitspakket. Het gaat daarbij onder andere om een premiekorting voor het in dienst houden van oudere werknemers (werkbonus) en voor het aannemen van oudere werknemers (mobiliteitsbonus). Andere vormen van overheidsbeleid die zijn onderzocht zijn beperking van de premiedifferentiatie WGA, de no-riskpolis WW, mogelijkheden voor proefplaatsing en de lengte van de proeftijd. De kans dat een sollicitant wordt aangenomen, blijkt inderdaad sterk negatief te worden beïnvloed door leeftijd en sterk positief door relevante werkervaring. Kansrijke vormen van overheidsbeleid om ouderen aantrekkelijker te maken zijn de mobiliteitsbonus voor uitkeringsgerechtigden, de verlengde proeftijd en de mogelijkheid tot proefplaatsing. De effecten van de algemene mobiliteitsbonus, de werkbonus en de no-riskpolis WW zijn daarentegen zeer beperkt. Werkgevers met positieve percepties over het ziekteverzuimrisico en de persoonlijke eigenschappen van oudere werknemers nemen vaker ouderen aan. In tegenstelling tot wat leidinggevenden denken, spelen percepties over looneisen amper een rol bij het aannemen van oudere sollicitanten. Bij werkgevers met beleid waarbij ouderen minder kunnen werken tegen een lager salaris, maken oudere sollicitanten meer kans. Daarnaast maken oudere sollicitanten ook meer kans bij krimpende organisaties. Oudere leidinggevenden en werkgevers met een gemiddeld ouder werknemersbestand nemen ook vaker oudere sollicitanten aan. Voor verschillende vormen van kansrijk overheidsbeleid om oudere werknemers aantrekkelijker te maken kan gelden dat ze ervoor zorgen dat op korte termijn tot 19% meer 55-plussers worden aangenomen dan nu het geval is. Dit gaat op korte termijn wel ten koste van het aantal banen voor jongeren. Onder andere een mobiliteitsbonus voor oudere uitkeringsgerechtigden en een toename van scholing kan tot extra banen voor ouderen leiden. Wanneer meer ouderen worden aangenomen, stijgen zowel de gemiddelde productiviteit als het ziekteverzuim en de instroom in arbeidsongeschiktheid.