Kwaliteit van gegevens bij de aanvraag WWB

Onderzoeksdoel en vraagstelling

De kwaliteit van de gebruikte gegevens is van belang voor een doeltreffende uitvoering van de sociale zekerheid. Gegevens van onvoldoende kwaliteit kunnen leiden tot fouten in het uitvoeringsproces, herstelwerkzaamheden en dubbele uitvraag en daarmee tot extra lasten voor burgers en organisaties. Gezien het bestaan van verschillende werkwijzen m.b.t. de aanvraag WWB1 en de ontwikkelingen daarin, is het de vraag of die verschillen leiden tot verschillen in de kwaliteit van gegevens en of de kwaliteit van gegevens voldoende geborgd is.

Samenvatting en conclusie

Uit het onderzoek blijkt dat de inrichting van het aanvraagproces bij de onderzochte gemeenten verschilt. Dit heeft betrekking op proceselementen zoals aanmelding, inschrijving als werkzoekende, indienen aanvraag WWB, behandeling van de aanvraag, vastlegging gegevens en toetsing en controle. Vaak is de werkwijze in deze processen ingegeven door lokale beleidsmatige keuzes. In het onderzoek is specifiek gekeken naar de e-WWB, afspraken met UWV en differentiatie in klantgroepen. Opvallende bevinding hierbij is dat de rol van UWV in een aantal van de bezochte gemeenten beperkt is tot alleen het (laten) inschrijven als werkzoekende zonder verdere bijdrage aan het aanvraagproces. Redenen die gemeenten hiervoor aangeven zijn (te) grote afstand tot het werkplein of ontevredenheid over de invulling van de taak, Daarnaast wordt door een aantal klantmanagers en afdelingshoofden opgemerkt dat de digitale melding meteen een uitkeringsaanvraag is en daarom niet aansluit bij de poortwachterfunctie. De Inspectie komt tot de bevinding dat alle gemeenten er, ondanks de verschillen in werkwijze, in slagen om in het aanvraagproces WWB de voor hen benodigde en relevante gegevens van de klant te ontvangen. Er is geen aantoonbaar verband tussen de werkwijze en de kwaliteit van de gegevens. De respondenten geven aan dat de kwaliteit van gegevens die bij de uitkeringsbeslissing worden gebruikt, aan het eind van het aanvraagproces voldoende is om een beslissing te nemen. Dit wordt verklaard doordat het proces er op is ingericht om alle relevante gegevens tijdig van de aanvrager te verkrijgen. Wel signaleert de inspectie een aantal risico’s voor de vastlegging van gegevens en de toegankelijkheid.