Vroegsignalering problematische schulden door gemeenten

Samenvatting en conclusie

Deze verkennende studie geeft inzicht in wat gemeenten doen om vroegtijdig huishoudens met problematische schulden op te sporen. De Inspectie spreekt in dit onderzoek van vroegsignalering wanneer een gemeente gerichte actie(s) onderneemt om in contact te komen met burgers met (dreigende) problematische schulden. Vroegsignalering kan onder meer plaatsvinden door afspraken met bedrijven en instellingen over doorverwijzing en signalering van hun klanten, maar ook door afspraken binnen de gemeentelijke organisatie om burgers die in beeld zijn bij de gemeente (meestal door gebruik van regelingen en voorzieningen) in geval van gesignaleerde (dreigende) problematische schulden door te leiden naar de schuldhulpverlening. Ook kan de gemeente aanwezige gegevens van burgers combineren om (dreigende) problematische schuldsituaties op te sporen Deze verkennende studie geeft een beeld van de stand van zaken rond de uitvoering van vroegsignalering door gemeenten. Bijna alle gemeenten geven in de enquête aan dat zij vroegsignalering in de praktijk uitvoeren. Vrijwel altijd is volgens de gemeenten vroegsignalering ook één van de onderwerpen in het beleidsplan. Ruim 80 procent van de gemeenten geeft aan geen aanwezige gegevens te combineren om burgers met (dreigende) problematische schulden te identificeren. Uitkomsten van eerder onderzoek laten zien dat vroegsignalering en preventie van schulden loont. De Inspectie heeft de gemeenten gevraagd of er redenen zijn om niet intern te verwijzen of externe afspraken te maken. In zijn algemeenheid noemen gemeenten hiervoor geen specifieke redenen. De Inspectie heeft geen significant verband aangetroffen tussen organisatievormen van schuldhulpverlening, gemeentegrootte en gemeenten met meer inwoners onder de armoedegrens enerzijds en de mate van vroegsignalering anderzijds. Gemeente geven aan behoefte te hebben aan meer centrale afspraken met externe partijen en aan duidelijkheid over de rechtmatigheid van gegevensuitwisseling (privacy).