Cao-afspraken 2018
Cao-afspraken 2018 geeft voor een aantal onderwerpen de stand van zaken in cao’s ultimo 2018 weer. De onderwerpen zijn onder meer de contractloonontwikkeling; laagste loonschalen in cao’s; en bovenwettelijke aanvullingen bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid (waaronder 3e WW-jaar).
Contractloonmutatie
De totale contractloonmutatie bedraagt in 2018 gemiddeld 2,1% op niveaubasis. In vergelijking met 2017 ligt de gemiddelde contractloonmutatie in 2018 0,5%-punt hoger. Gegeven het percentage werknemers onder de steekproefcao’s waarvoor de contractloonontwikkeling over 2018 bekend is (94%), gaat het hier om vrijwel definitieve cijfers.
De contractloonontwikkeling in 2018 loopt tussen de sectoren markt, zorg en overheid uiteen van gemiddeld 1,9% in de marktsector tot gemiddeld 2,4% in de zorg- en overheidssectoren. Naar economische sector bezien is de mutatie het hoogst in de landbouwsector (3,1% op niveaubasis) en het laagst in de sector industrie (1,5% op niveaubasis).
In de periode 2009-2018 zijn de contractlonen op niveaubasis met gemiddeld 17,0% gestegen, ofwel gemiddeld 1,6% per jaar. De stijging loopt uiteen van gemiddeld 15,1% in de landbouwsector tot 19,6% in de sector vervoer en communicatie.
Voor 2019 is het zeer voorlopige beeld (op basis van de contractloongegevens voor 42% van de werknemers onder de steekproefcao’s) dat de contractlonen stijgen met gemiddeld 2,5% op niveaubasis.
Laagste loonschalen
In 2018 ligt het niveau van de laagste loonschalen (functieschalen en aanloopschalen) gemiddeld 2,0% boven het Wettelijk minimumloon (Wml) (op basis van 71 steekproefakkoorden waarvoor eind 2018 het niveau van de laagste loonschaal bekend is). Ten opzichte van 2017 betekent dit vooralsnog een daling met 0,6%-punt. Naar economische sector bezien is het gemiddelde niveau van de laagste loonschalen het hoogst in de sector vervoer en communicatie (4,4% boven het Wml) en het laagst in de sector landbouw (vrijwel gelijk aan het Wml).
Bovenwettelijke aanvullingen (3e WW-jaar)
Eind 2018 is in 85 cao’s, van toepassing op ruim driekwart (79%) van de werknemers onder de 99 onderzochte cao’s door partijen afspraken gemaakt over reparatie van het 3e WW-jaar. In 23 daarvan gaat het om procesafspraken; in 5 cao’s is een meer concrete afspraak opgenomen; en in 20 cao’s betreft het bovenwettelijke WW-afspraken waardoor de WW-duur wordt gerepareerd. Eind 2018 zijn er 18 verzamel-cao’s PAWW bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aangemeld. De 18 verzamel-cao’s hebben betrekking op vijf sectoren, te weten agrarisch, groen en visserij (1x), industrie en techniek (3x), bouw (3x), niet semi-publieke dienstverlening (7x) en semi-publieke dienstverlening (3x). Aan deze 18 verzamel-cao’s zijn 37 van de onderzochte steekproefcao’s verbonden. In 17 hiervan gaat het om ondernemings-cao’s en in de andere 20 gevallen gaat het om bedrijfstak-cao’s.
Het onderzoek is uitgevoerd door de directie Uitvoeringstaken Arbeidsvoorwaardenwetgeving van het ministerie van SZW.