Toekomstverkenning uitvoering werk en inkomen 2030
Centraal in deze toekomstverkenning staat de vraag of de wijze waarop de uitvoering van de taken en verantwoordelijkheden van het stelsel van werk en inkomen is georganiseerd voldoende toekomstbestendig is. Zijn er externe ontwikkelingen, waaronder veranderingen in economie, technologie, organisatie van arbeid en maatschappelijke verhoudingen die aanpassingen noodzakelijk maken en zo ja, in welke richting? En is het stelsel ook op langere termijn voldoende klantgericht en wendbaar?
In de eerste fase van dit onderzoek is op basis van literatuurstudie, interviews en analyse verkend welke zekerheden en onzekerheden er zijn voor de toekomst van werk en inkomen richting 2030. Deze ontwikkelingen zijn vervolgens geclusterd tot twee toekomstscenario's: een scenario "Competitieve dynamiek" waarbij concurrentie en individuele verantwoordelijkheid leidend zijn en een scenario "Coöperatieve dynamiek" met een belangrijke rol voor samenwerking en collectieve solidariteit.
Deze scenario's zijn geen voorspellingen of ramingen, het zijn instrumenten om de bandbreedte aan onzekerheden te expliciteren. Daarna is beoordeeld of de wijze waarop het huidige stelsel van werk en inkomen is georganiseerd aanpassing behoeft. Dat blijkt voor beide scenario's het geval te zijn: het stelsel dient aangepast te worden om in te kunnen spelen op veranderingen in de omvang en aard van doelgroepen, om te kunnen voldoen aan de eisen van de politiek, om gebruik te kunnen maken van beschikbare technologie en data en om aan wendbaarheid te winnen. In de tweede fase van dit onderzoek is met cliënten, uitvoerders, beleidsmakers, belanghebbenden en experts via 'design thinking' een verkenning uitgevoerd om in kaart te brengen in welke richtingen aanpassingen nodig zijn. Deze ontwerpideeën zijn getoetst tegen de twee scenario's. Ook zijn voor verschillende ‘persona's’ klantreizen ontworpen. Dit alles heeft vijf ontwerprichtingen opgeleverd, die zowel passen bij de zekerheden voor de toekomst als stand houden bij de onzekerheden richting 2030. Deze vijf ontwerprichtingen voor een toekomstbestendig stelsel zijn: proactief investeren in mensen, werken aan vertrouwen, leggen van verbinding tussen mensen, maatschappelijk zinvolle activiteiten en inkomen, complexiteitsreductie en inzetten op internationalisering. Deze toekomstverkenning is bedoeld om een tastbaar beeld van 2030 te schetsen en om handvatten te bieden voor de vormgeving van een toekomstbestendig en wendbaar stelsel van werk en inkomen.